Woord van welkom door ds. G.J. (Gertjan) Glismeijer
Choral ‘Herzliebster Jesu, was hast du verbrochen’
(orgel en sopraan)
| Herzliebster Jesu, was hastdu verbrochen,Daß man ein solch scharf Urteilhat gesprochen?Was ist die Schuld, in wasfür MissetatenBist du geraten ? | Liefste heer Jezus, wat hebt u misdaan,dat men zo’ hard vonnisheeft uitgesproken?Wat is uw schuld, welke misdadenheeft u begaan? |
Toelichting
Openingskoor ‘Kommt, ihr Töchter, helft mir klagen’, arr. Gerben Budding (orgel en sopraan)
| Kommt, ihr Töchter, helft mir klagen, Sehet – wen? – den Bräutigam, Sehet ihn – wie? – als wie ein Lamm. Sehet – was? – seht die Geduld, Seht – wohin? wohin? – auf unsre Schuld. Sehet ihn aus Lieb und Huld, Holz vom Kreuze selber tragen. O Lamm Gottes, unschuldig am Stamm des Kreuzes geschlachtet, Allzeit erfund’n geduldig, wiewohl du warest verachtet. All’ Sünd hast du getragen, sonst müßten wir verzagen. Erbarm dich unser, o Jesu, o Jesu! | Kom, dochters, deel mijn rouw Zie – wie? – de bruidegom Christus, Zie hem – hoe? – als een lam Zie – wat? – zijn geduldige liefde Zie – waarheen? – op ons vergrijp Zie hem, uit liefde en genade, zelf het kruishout dragen. O lam van God, onschuldig aan het hout van het kruis geslacht. Immer geduldig bevonden, hoewel u werd veracht. Alle zonden heeft u gedragen, anders moesten wij wanhopen. Ontferm u over ons, o Jezus, o Jezus. |
Lezing Matth. 26:1-13 (Lutherbijbel) en toelichting
Recitativo ‘Du lieber Heiland du’ en Aria ‘Buβ und Reu’ (Matthäus Passion) (alt en orgel)
| Du lieber Heiland du, Wenn deine Jünger töricht streiten, Daß dieses fromme Weib Mit Salben deinen Leib Zum Grabe will bereiten; So lasse mir inzwischen zu, Von meiner Augen Tränenflüssen Ein Wasser auf dein Haupt zu gießen. | O, liefdevolle verlosser, als uw discipelen er bezwaar tegen maken, dat deze vrome vrouw met zalf uw lichaam voor het graf wil voorbereiden; sta mij dan intussen toe, met de vloed van mijn tranen water over uw hoofd te gieten. |
| Buß und Reu,Knirscht das Sündenherz entzwei, Daß die Tropfen meiner Zähren Angenehme Spezerei,Treuer Jesu, dir gebären. | Boete en berouw, splijt het zondig hart, dat de druppels van mijn tranen een milde balsem mogen zijn, voor u, getrouwe Jezus. |
Lezing Matth. 26:14-16 en toelichting
Aria ‘Blute nur’ (Matthäus Passion)(sopraan en orgel)
| Blute nur, du liebes Herz ! Ach ! ein Kind, das du erzogen, Das an deiner Brust gesogen, Droht den Pfleger zu ermorden, Denn es ist zur Schlange worden. | Bloed nu maar, o liefste hartch, een kind dat jijhebt grootgebracht,dat je aan je borst hebt gezoogd,dreigt de verzorger te vermoorden,want het heeft zich toteen slang ontplooid. |
Lezing Matth. 26:17-29 en toelichting
Recitativo ‘Wie wohl mein Herz in Tränen schwimmt’ en Aria ‘Ich will dir mein Herze schenken’ (Matthäus Passion)
(sopraan en orgel)
| Wiewohl mein Herz inTränen schwimmt,Daß Jesus von mir Abschied nimmt, So macht mich doch seinTestament erfreut:Sein Fleisch und Blut, o Kostbarkeit, Vermacht er mir in meine Hände. Wie er es auf der Welt mitdenen SeinenNicht böse können meinen, So liebt er sie bis an das Ende. | Hoewel mijn hart in tranen zwemt,nu Jezus van mij afscheid neemt, ben ik toch blij om wat hij mij nalaat:zijn vlees en bloed, o kostbaarheid, laat hij na in mijn handen. Zoals hij hier op aarde met de zijnenaltijd het beste voor had,zo heeft hij hen tot aan het einde lief. |
| Ich will dir mein Herze schenken, Senke dich, mein Heil, hinein! Ich will mich in dir versenken; Ist dir gleich die Welt zu klein, Ei, so sollst du mir allein Mehr als Welt und Himmel sein. | Ik wil u mijn hart schenken, vervul het, heer, geheel van u Ik wil volkomen in u opgaan;en is u de wereld te klein, dan zal u voor mij alleenmeer dan aarde en hemel zijn. |
Lezing Matth. 26:30-50 en toelichting
Duet ‘So ist mein Jesus nun gefangen’ en Chor ‘Sind Blitze sinds Donner’ (orgelbew. Gerben Budding)
| Duet: So ist mein Jesus nun gefangen. Koor: Laßt ihn, haltet, bindet nicht! Duet: Mond und Licht Ist vor Schmerzen untergangen,Weil mein Jesus ist gefangen. Sie führen ihn, er ist gebunden. Koor: Sind Blitze, sind Donner in Wolken verschwunden?Eröffne den feurigen Abgrund, o Hölle! Zertrümmre, verderbe,verschlinge, zerschnelle,mit plötzlicher Wut Den falschen Verräter, dasmördrische Blut. | Zo is mijn Jezus nu gevangen Laat hem, houdt op, bindt hem niet!Maan en sterrenzijn van verdriet ondergegaan,omdat mijn Jezus is gevangen. Ze voeren hem weg, hij is geboeid. Zijn bliksem en donder inwolken verdwenen?Open uw vurige afgrond, o hel Vermorzel, verderf, verslind, vernietig,met plotselinge woededie valse verrader, die moordenaar. |
PAUZE
Lezing Matth. 26:69-75 en toelichting
Aria ‘Erbarme dich’ (Matthäus Passion) (alt en orgel)
| Erbarme dich, Mein Gott, Um meiner Zähren willen!Schaue hier, Herz und Auge weint vor dir Bitterlich. | Ontferm u over mij,mijn God, vanwege mijn tranen. Zie toch, bedroefd huilt hart en oog wegens u. |
Toelichting
Aria ‘Können Tränen’ (Matthäus Passion) (alt en orgel)
| Können Tränen meiner Wangen nichts erlangen, O, so nehmt mein Herz hinein ! Aber laßt es bei den Fluten, Wenn die Wunden milde bluten, Auch die Opferschale sein ! | Kunnen tranen van mijn wangen niets uitrichten,neem dan mijn hart erbij.Maar laat bij het vloeien, wanneer de wonden zacht bloeden, mijn hart ook de offerschaal zijn. |
Toelichting
Recitativo ‘Er hat uns allen wohlgetan’ en Aria ‘Aus liebe’ (Matthäus Passion) (sopraan en orgel)
| Er hat uns allen wohlgetan, Den Blinden gab er das Gesicht, Die Lahmen macht’ er gehend, Er sagt’ uns seines Vaters Wort, Er trieb die Teufel fort, Betrübte hat er aufgericht’t, Er nahm die Sünder auf und an. Sonst hat mein Jesus nichts getan. | Hij heeft ons allen welgedaan,de blinden gaf hij zicht,de verlamden liet hij weer lopen, hij bracht ons het woord van zijn vader, hij dreef de duivelen uit,bedroefden heeft hij moed ingesproken, hij ontfermde zich over de zondaars. Iets anders heeft mijn Jezus niet gedaan. |
| Aus Liebe will mein Heiland sterben, Von einer Sünde weiß er nichts. Daß das ewige Verderben Und die Strafe des Gerichts Nicht auf meiner Seele bliebe. | Uit liefde wil mijn verlosser sterven,hij heeft geen zonden begaan. Opdat het eeuwige verderfen de straf van het laatste oordeelvan mijn ziel wordt weggenomen. |
Lezing Matth. 27:33-50 en toelichting
Koraal ‘Wenn ich einmal soll scheiden’ (Matthäus Passion) (sopraan en orgel)
| Wenn ich einmal soll scheiden, So scheide nicht von mir, Wenn ich den Tod soll leiden, So tritt du dann herfür! Wenn mir am allerbängsten Wird um das Herze sein, So reiß mich aus den Ängsten Kraft deiner Angst und Pein! | Als ik eenmaal moet sterven, blijf dan bij mij,als ik de dood moet lijden,ben dan mij nabij.Als mij het allerbangsteom het hart zal zijn,verlos mij uit mijn angstendoor uw angst en pijn. |
Toelichting
Slotkoor ‘Wir setzen uns mit Tränen nieder’ (orgelbew. Gerben Budding)
| Wir setzen uns mit Tränenniederund rufen dir im Grabe zu: Ruhe sanfte, sanfte ruh! Ruht, ihr ausgesognen Glieder!Ruhet sanfte, ruhet wohl ! Euer Grab und Leichenstein soll dem ängstlichen Gewissen ein bequemes Ruhekissen. und der Seelen Ruhstatt sein. Höchst vergnügt schlummern da die Augen ein.Wir setzen uns mit Tränen nieder und rufen dir im Grabe zu: Ruhe sanfte, sanfte ruh! | Huilend gaan wij zittenen roepen u in het graf toe:rust in vrede, rust zacht.Rust nu, uitgeputte ledenmaten. Rust zacht, rust goed. Uw graf en uw grafsteenzullen voor het angstige geweten een aangenaam hoofdkussenen rustplaats voor de ziel zijn.Vergenoegd sluimeren de ogen toe.Huilend gaan wij zitten en roepen u in het graf toe:rust in vrede, rust zacht. |
Wilt u de Matthäus Passion graag in zijn geheel horen? Bestel kaarten voor de uitvoering o.l.v. Gerben Budding in de Goudse Sint-Jan, zie Matthäus Passion in Gouda (sintjan.com)
Over de uitvoerenden
Sopraan Nanette Mans studeert momenteel klassieke zang aan het Codarts conservatorium in Rotterdam bij bariton Henk Neven. Nanette was solist in onder andere de Matthäus Passion van Bach, The Messiah van Händel, het Stabat Mater van Pergolesi, de Paulus van Mendelssohn en diverse cantates, waaronder het Weihnachtsoratorium van Bach.
Ook in de kamermuziek is Nanette veel actief. Zo vormt ze sinds 2018 een sopraan-orgelduo met organist Gerben Budding en daarnaast sinds 2019 een liedduo met pianist Mieke Verduijn.
Als solist ontving Nanette masterclasses van Margreet Honig, Christianne Stotijn, Sophie Karthäuser en Marcel Reijans. Eerder ontving ze privélessen van sopraan Tamar Niamut. Daarnaast volgt ze samen met pianist Mieke Verduijn de Udo Reinemann International Masterclasses.
Haar passie voor zingen ontstond bij ensemblezang, waardoor Nanette veel ervaring heeft op dat gebied. Momenteel zingt ze bij Vocaal Ensemble Piacevole (Gerben Budding), gespecialiseerd in oude muziek en het Ars Musica Kamerkoor (Patrick van der Linden).
Nanette is zangpedagoog en geeft les op de Koorschool van Stichting Ars Musica en is stemcoach voor ensembles. Daarnaast heeft ze een eigen lespraktijk.
Alt Sophia Faltas begon haar muzikale ontdekkingsreis als kind bij de Nationale Koren. Hier maakte ze kennis met klassieke muziek, en kreeg ze de kans om samen te werken met vele gerenommeerde ensembles en dirigenten. Tijdens haar middelbare schooljaren begon ze zich ook te richten op solozang, en had ze les aan het Prins Claus Conservatorium te Groningen. Later studeerde ze aan de conservatoria van Amsterdam en Den Haag. Ze had les van o.a. Sasja Hunnego, Hanneke de Wit, Dame Emma Kirkby en Paul Triepels. Haar huidige docent is Catrin Wyn-Davies.
Inmiddels is ze actief als freelance mezzosopraan, met name in barok- en renaissance muziek. Zo verzorgde ze recentelijk een concert met frottola liederen voor het Trigonale Festival der Alten Musik. Ze zong de rol van Sorceress in Purcell’s Dido en Aeneas, waarover het NRC Handelsblad schreef dat ze als tovenares ‘behoorlijk imponeerde’. Ze werd ook geprezen door de krant voor haar uitvoering van Ya Mariam, een Syrisch kerstlied, wat ze in eigen arrangement zong met het LUDWIG ensemble.
Ze vertolkt regelmatig de alt-solo in Bach cantates en oratoria. Met het Sollazzo Ensemble voert ze (laat-)middeleeuwse muziek uit, op podia zoals het Oude Muziek Festival Utrecht en Misteria Paschalia Kraków.
Naast haar succesvolle ontwikkeling als solist, zingt ze graag in kamerkoren en ensembles. Zo zong ze concerten bij Vox Luminis, Collegium Vocale Gent en Cappella Amsterdam. Ze is verbonden aan de Nationale Koren als docent.
Dirigent Gerben Budding is kerkmusicus van de Goudse Sint-Janskerk. In Gouda is hij tevens door de gemeente aangesteld als stadsorganist en is hij curator muziek van de Stichting Goudse Sint-Jan.
Als vesperorganist is hij verbonden aan de Utrechtse Domkerk. Hij is cantor van de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA).
Gerben is internationaal actief als concertorganist en werkt daarbij graag samen met vocalisten en instrumentalisten. Zo vormt hij een sopraan-orgel duo met sopraan Nanette Mans.
Zijn brede repertoire omvat alle stijlperioden. Dit resulteert in een doordachte en verrassende programmering tijdens concerten. Gerben is een enthousiaste promotor van Nederlandse orgelmuziek. Niet alleen geeft hij veel aandacht aan moderne Nederlandse orgelmuziek (waaronder de muziek van Daan Manneke), maar ook haalt hij hierbij vergeten Hollands Meesters onder het stof vandaan. In dit kader had hij een wereldprimeur met de eerste integrale cd-opname (9 cd’s) van de orgelwerken van Samuel de Lange jr., een opname die lovend werd ontvangen.
Zijn opleiding ontving hij aan het Utrechtse conservatorium. Daar behaalde hij een Bachelor- en Mastergraad Orgel met als hoofdvak Improvisatie (beide summa cum laude), een eerstegraads bevoegdheid als Kerkmusicus en een Bachelor- en Mastergraad Koordirectie (met onderscheiding).
Hij won de eerste prijs op het Internationale orgelconcours ‘Agati-Tronci’ in Pistoia (Italië), de tweede prijs op het Internationaal Schnitgerconcours in Alkmaar, de Litaize-prijs op het Internationaal César Franck Concours in Haarlem en de publieksprijs op het improvisatieconcours in Dudelange (Luxemburg).
Gerben is dirigent van oude-muziek Ensemble Piacevole, Collegium Sint-Jan, een tweetal oratoriumkoren en Symfonieorkest Sjosjanim.
Hervormd Vreeswijk College 
Een gedachte over “Programma Educatieve Voorstelling Matthäus Passion in de Dorpskerk op 24 maart 2023”