En nog eens het Duizendjarig Rijk

Het derde “voorafje” bestaat uit de inleiding van een artikel van doctor Cees Tukker en een lezing van doctor Jan Hoek over “Het duizendjarig Rijk”.

Het stuk van Tukker vond ik, toen ik het voor het eerst las wat teleurstellend. Ik was toen eind twintig, begin dertig en was destijds erg overtuigd van mijn visie op de eindtijd. 1948, de staat Israël, was de vervulling van Ezechiël 37 en dat Jeruzalem de ongedeelde hoofdstad van die staat was geworden (1967, 1980), was de vervulling van Lukas 21:24 “En Jeruzalem zal door de heidenen vertrapt worden,  totdat de tijden van de heidenen vervuld zullen zijn”. Sinds de verwoesting van Jeruzalem in 70 na Christus, was de stad immers niet in Joodse handen. Maar nu was dat dan zover. Bijbelleraar Lance Lambert zei daarover “De generatie die het herstel van Jeruzalem meemaakt, zal ook de wederkomst meemaken“. Ik verwachtte de Heere Jezus dan ook in 1996 (Jezus is immers ca. vier voor Christus geboren) of anders zeker in 2000. 4000 jaar van Schepping tot Christus, 2000 jaar na Christus en dan het 1000-jarig Vrederijk. Toen we ons huis in Gouda kochten, zei ik dan ook tegen Lianne “We hoeven en zullen de hypotheek vast niet helemaal af te lossen”. Inmiddels is het bijna zover.

Ouder geworden besef je dat je je niet alleen in de geschiedenis, maar ook in de toekomst kunt verliezen. Dus enerzijds kun je constant terug kijken en je verliezen in melancholie, alsof het vroeger allemaal beter was. Dat is natuurlijk helemaal niet zo. Anderzijds kun je je verliezen in de toekomst, waarbij het dromerij wordt of escapisme. Je kunt er ook een drijver van worden. Zo zal ik niet snel vergeten dat een jonge Amerikaan op de westoever aan het werk was op een wijnboerderij en vol trots verkondigde Jesaja’s profetie te vervullen, terwijl zijn Joodse baas zei “O, dat weet ik niet. Wat ik wel weet is dat de grond hier goedkoop is en dat ik in een kwartier in centrum Jeruzalem ben”.

Het gaat om ons geloven, hopen en liefhebben, om ons vertrouwen, volgen en verwachten hier en nu. Wat heb je immers aan een kloppende toekomstvisie, als je nu niet doet wat gedaan moet worden. Maar goed, daar moeten we het seizoen 2021-2022 DV maar over hebben, samen.

Na het korte stukje Tukker volgt de lezing van Hoek. Die vond ik destijds ook wat voorzichtig, maar goed. Vroeger wist ik alles beter.

DE BIJBEL OVER DE TOEKOMST
door dr. C. A. Tukker

Er zijn mensen die precies weten, wat ons te wachten staat en wat niet. Dat lijkt een stuk geloofszekerheid, in werkelijkheid blijkt er nogal wat eigenwijsheid en eigenzinnigheid achter te zitten. Wanneer ik alle teksten in de Bijbel, die de toekomst raken, op een rij zet, dan is het verder een kwestie van techniek om die teksten in te delen in groepen en die groepen te laten slaan op stukken van de wereldgeschiedenis of zelfs op feiten en data. Het resultaat geeft dan de indruk dat de bijbelse toekomstvisie wordt weergegeven: Wee, wie er niet in gelooft! Het gaat immers om bijbelteksten?

Op deze manier komen we in de sektarische hoek terecht. De eigen interpretatie wordt via het bezit van de Heilige Geest tot Gods toekomstplan verheven, waar ieder voor moet buigen en het mee eens moet zijn. Deze weg gaan we in dit hoofdstuk niet op. Zij loopt dood, want Gods wegen en gedachten zijn hoger dan de . mijne, · zoals de hemelen hoger zijn dan de aarde. Wij moeten ruimte laten voor Gods wondere wijze van doen in de vervulling van Zijn Woord in de geschiedenis en toekomst van hemel en aarde. En wij moeten die ruimte eerbiedigen bij de uitlegging van de Schriften.

Een tweede gevaar dat wij in dit hoofdstuk moeten zien te ontlopen, is het gevaar van de vaagheid en onzekerheid. Er worden teksten uit de Bijbel genoemd, en ze worden ook wel uitgelegd. Maar er zijn zoveel verschillende uitleggingen, er zijn zoveel wetenschappelijke problemen bij die en die tekst, de theologen hebben het zo druk met hun vak, dat de verwachting van de gemeente en de vraag naar hoop en uitzicht voor onze jonge mensen niet meer meedoet. Zij moeten maar wachten tot de geleerden met de teksten klaar zijn, en als er dan nog wat uitrolt, dan is dat “verantwoord” genoeg om het op de kansel en in de bijbelkring, in het leerhuis en de catechisatieruimte te brengen.

Melanchton schreef kort vóór zijn dood als een van de redenen waarom hij voor de dood niet vreesde: ,,Je zult bevrijd worden van de plagerij en de razernij der theologen”.
Het feit dat hij deze woorden schreef na dat andere: ,,Je zult vrij worden van de zonden”, bewijst wel hoe zwaar hem deze bevrijding van de theologen en hun geraas woog. De vrienden van de verlamde konden Jezus niet bereiken vanwege de menigte die naar Hem stond te luisteren. Staan niet vaak de geleerden de gemeente in de weg om tot Jezus te komen? En veroorzaken zij niet vaak allerlei onzekerheid, ja zelfs wanhoopgevoelens?

Een derde strik, waar wij niet in moeten trappen, is die van de “gerealiseerde eschatologie”. Deze dure woorden betekenen dat de toekomst er eigenlijk al is. Alles wat de Bijbel zegt over wat nog komen moet, is reeds gegeven in Christus en in Gods heilshandelen door Hem. Halve waarheden zijn vaak gevaarlijker dan hele leugens. Zo ook hier. Het ware van deze opvatting is dat God inderdaad tot de wederkomst alle macht aan Zijn Zoon gegeven heeft. En de toekomst van degenen die van Christus zijn, is inderdaad aan Hem voorbehouden. Zoals ook alles waar de gemeente heenleeft en naar verlangt, in Hem is en door Hem gekocht en betaald is. Maar dit alles betekent niet dat er in de toekomst geen heilsdaden van God meer te verwachten zijn. Het laatste heilsfeit – de wederkomst, nieuwe hemelen en een nieuwe aarde, het nieuwe Jeruzalem – moet nog komen.

Daarom geloven wij niet dat dood dood is. Daarom geloven wij niet dat het met déze wereld en dit leven afgelopen is. Daarom geloven wij niet dat onze lichamen verteren in onze graven, zonder dat ze ooit weer tot leven gewekt worden. Daarom geloven wij dat God Zijn raad in de toekomst zal volvoeren.

De beste reaktie op de mening dat de toekomst er al is en dat wij niets meer vóór ons hebben liggen, komt van Jürgen Moltmann, die in zijn boek “Theologie van de hoop”, ons heeft duidelijk willen maken dat de toekomst des Heeren “genaakt”, d.w.z. op ons af komt. Bekeert u, want het Koninkrijk der hemelen is nabij gekomen (Mat. 3: 2 en Mark. 1: 14-15). Jaren tevoren had de oudtestamenticus S. Mowinckel in zijn boek over de Messias (,,He that cometh”) in feite hetzelfde beweerd. Daardoor krijgen wij een heel andere levens- en geschiedbeschouwing. De toekomst des Heeren is niet slechts een statisch punt aan het eind van de tijd, maar zij is het telos, de bestemming, het doel dat God Zich gesteld heeft. Hij komt met Zijn toekomst naar ons toe, door wat op aarde gebeurt, rijp te maken voor Zijn doel. Maar ook door uit Zijn hoge hemel in te dalen in ons leven, ons te bekeren en te vernieuwen naar Christus’ evenbeeld.

Overigens behouden wij de overtuiging dat het einde van de wereldgeschiedenis samenvalt met dat vaste punt, die gestelde dag (Hand. 17: 31) waarop God door Christus de aarde rechtvaardig zal oordelen. De Heere komt tot ons, en door het geloof leven wij naar Zijn toekomst heen. Een van de redenen die mij dit doen schrijven, is dat ook zij die in hun leven God en Zijn Woord en Koninkrijk buiten de deur blijven houden, toch naar Gods Woord met Hem op een beslissende manier te maken krijgen op Zijn dag. De wereldgeschiedenis eindigt in de dag des Heeren, zowaar als elk mensenleven eindigt in Zijn oordeel en vandaaruit een eeuwige bestemming verkrijgt.

(…)

In onze dagen komt weer heel sterk de betekenis van en vraag naar apokalyptiek naar voren. Wij moeten echter goed bedenken dat in de Bijbel niet de tijden en dateringen, maar de inhoud van het handelen en verkeer tussen God en mens voorop staat. Toekomstschema’s die zogenaamd aan de Bijbel ontleend zijn, strijden met de Schriftuurlijke volgorde van tijd, plaats en handeling. Wie een leerlmg van de Bijbel wil zijn, zal bezig zijn met wat God beloofd en aangekondigd heeft, en bidt om de vervulling van Gods woorden. Hij houdt rekening met wat God doet in de tijd, zonder vooraf tijden te gaan reserveren voor bepaalde gebeurtenissen of indelingen en volgorden klaar te maken, inklusief dateringen. Er is een smal pad tussen vaagheid en betweterigheid inzake de toekomst. Op dit pad willen we Gods verborgenheden niet “curieuselijk onderzoeken, meer dan ons begrip verdragen kan” (Ned. Geloofsbelijdenis, art. 13), maar laten we God, God. Hij beschikt het in Zijn wijsheid zo, dat over de toekomstvragen in feite alle oplossingen alleen in Zijn hand liggen. Nu kan iemand mij wijzen op wat God dan allemaal wèl heeft geopenbaard inzake de toekomst (Mat. 24-25, Israël in Rom. 9-11, het duizendjarig rijk in Op. 20) en waar we ook geen weg mee schijnen te weten. Ik weet daar niets op te zeggen, dan dit: wij zullen de volgorde van (Gods) handelen en tijd uit de Bijbel moeten leren en bijgevolg achter Hem aan komen en Hem volgen om vooruit te komen.

Tot zover.
Wie het hele artikel wil lezen, mag me mailen.

Rest de lezing van doctor Jan Hoek, die ik met zijn toestemming plaats. In de hoop en verwachting dat we het gesprek over de toekomstverwachting blijvend zullen voeren. Het heeft immers ook alles met ons verlangen en ons doelgericht leven te maken…